تعریف طرح صنعتی
هرگونه تركيب خطوط يا رنگها و اشكال سه‌بعدي با خطوط، رنگها و يا بدون آن، به‌گونه‌اي كه تركيب يا شكل يك فرآورده صنعتي يا محصولي از صنايع دستي را تغيير دهد، طرح صنعتي است. در يك طرح صنعتي تنها دسترسي به يك نتيجه فني بدون تغيير ظاهري مشمول حمايت از اين قانون نمي‌باشد.
در واقع طرح نعتی شامل تغییر در ظاهر و آیتم های زیبا شناختی کالا می گردد. به عنوان نمونه اگر تولید کننده ای ، بسته بندی جدید و منحصر به فردی را برای محصولات خود انتخاب نماید که موجب جذب مشتری گردد ، می بایست قبل از افشا آن را ثبت نماید تا علاوه بر داشتن انحصار جلوی هرگونه سو استفاده از آن نیز گرفته شود.
طرح صنعتی گستره وسیعی از انواع کالاها مانند مبلمان ، فرش ، لوازم خانگی ، منسوجات ، لوازم پزشکی ، لوازم صنعتی و … را شامل می گردد.
حمایت از طرح صنعتی
هر طرح صنعتی موجب بالا رفتن ارزش تجاری کالاها می گردد بنابراین زمانی که طرح صنعتی از هر نوعی که باشد به ثبت برسد ، در صورتی که مورد توجه مشتریان قرار بگیرد، دارای ارزش تجاری خواهد گردید لذا مایت از طرح صنعتی موجب حمایت از طراح و یا تولید کننده کالا در بازار مصرف می گردد البته این حمایت منوط به ثبت طرح صنعتی می باشد.. با ثبت طرح صنعتی، طراح و طرح تحت حمایت قوانین مالکیت صنعتی قرار می گیرند و رقابت برای دستیابی به محصولات ویژه و خلاقانه بین تولید کنندگان افزایش می یابد.
طبق ماده ۲۸ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری بهره برداری از هر طرح صنعتی ثبت شده توسط اشخاص غیر مشروط به موافقت مالک است که شامل ساخت ، فروش و وارد کردن اقلام حاوی طرح صنعتی ثبت شده می باشد. مالک می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت او حقوق وی ناشی از ثبت را نقض کند در دادگاه اقامه دعوی نماید.
مزایای ثبت طرح صنعتی
- جلوگیری از نسخه برداری و تقلید و سو استفاده از طرح به هر دلیل و منظوری
- ارتقا در طراحی ظاهری و بعد زیبایی محصولات
- ایجاد رقابت سالم بین تولید کنندگان جهت استقبال از طرح های خلاقانه
- بالا رفتن درصد فروش محصولات
- اطمینان طراح از انحصاری بودن طرح که موجب می گردد در ارتقا آن تلاش نماید
- طرح صنعتی به عنوان دارایی شرکت و یا شخص به حساب می آیند
- ثبت طرح صنعتی باعث بالا رفتن ارزش تجاری بنگاه اقتصادی می گردد
- امکان واگذاری امتیاز بهره برداری از طرح از سوی طراح برای سایر اشخاص فراهم می گردد.
- بررسی میزان فروش محصولات متنوع در بازار مصرف
- بالا رفتن درصد تنوع و گزینه های انتخاب جهت فروش محصولات
ویژگی های ثبت طرح صنعتی
طرح صنعتی باید اصیل و جدید باشد ایل بودن یعنی اینکه به صورت مستقل طراحی شود و تقلیدی نباشدو متفاوت از سایر طرح ها باشد و جدید بودن یعنی اینکه قبلاً در جایی انتشار نشده باشد
طرح باید قائم به طرح باشد یعنی اگر طراح نبود طرح هم نباشد.
شرایط ثبت طرح صنعتی
جهت ثبت طرح صنعتی باید تقاضا و اظهارنامه آن را تنظیم و به اداره ثبت طرح صنعتی زیر مجموعه اداره مالکیت صنعتی تسلیم نمود